‘Zo’n 2000 jaar geleden was heel Gallië (zo heette Frankrijk toen) bezet door soldaten van Caesar, de Romeinse veldheer. Héél Gallië ?
Nee, een kleine nederzetting bleef moedig weerstand bieden aan de overweldigers en maakte het leven van de Romeinen in de omringende legerplaatsen bepaald niet gemakkelijk…….’
Astrix en Obelix

Dat weten we allemaal maar nadat Caesar het oude Gallië (eigenlijk naam Gallia, dat het merendeel van westelijk Europa omvatte) in het jaar 58 v.C. had veroverd, werd het land onderverdeeld in meerdere provincies. Het noorden werd ingedeeld in: de Belgae, de Celtae en de Germanica. De regio Noord-Meuse viel onder Galië Belgae, dat de zuidelijke Nederlanden, België en een deel van Noord-Frankrijk omvatte.
Deze provincies werden weer verdeeld in zestig eenheden die werden aangeduid met de term civitas. Te vergelijken met de huidige indeling van Frankrijk in departementen.
Elke civitas kreeg een hoofdstad, waarvoor ook het woord civitas werd gebruikt. Deze bestuurlijke indeling is ongewijzigd gebleven tot ongeveer het jaar 300. Rond het jaar 400 waren er in totaal iets meer dan 100 civitates in wat nu Frankrijk heet, meestal niet groter dan 5000 inwoners. Er waren niet veel voorzieningen maar wel had bijna elke stad een forum (centraal marktplein), een basilica (gebouw voor handel en rechtspraak) en een tempel. Vaak is daarvan alleen maar de ligging of vermoedelijke ligging bekend.

In deze regio:
La Romanette in Velosnes (Meuse). Net over de grens op 500m van Torgny ligt het dorpje Velosnes in de vallei van de Chiers op 7km ten oosten van Montmédy. Op de dominante heuveltop ‘la Romanette’ zijn sporen gevonden van een Romeins fort, een waterput en een tempel.
Een gallo-romeinse nederzetting tussen Avioth en Thonne-la-Long, Meuse
Flaviers, een tempel, ten noorden van Moulins-st.Hubert. Een wandeling van 5, 8 of 10 km is uitgezet door het bos en langs de Maas. Een mooie picknick plaats maakt het compleet.
Chameleux (België) op de grens met Williers, was een belangrijk Gallo-Romeins knooppunt en de opgravingen van deze nederzetting zijn blootgelegd.
La ville gallo-romaine de Nasium – Naix aux Forges, Zuid Meuse. Hier worden ook Romeinse spelen opgevoerd en zijn er belangrijke opgravingen.
Malagne, bij Rochefort (België)
Een menhir in Milly-sur-Bradon.