Beton, beton, beton, het duitse kamp Marguerre. Het Kamp Marguerre, ook wel genoemd Kamp Bismarck, Dorp van de Kronprinz, of het Kamp van de Kaiser, is gebouwd in 1915 onder leiding van de Duitse commandant Hans Marguerre van het speciale departement ‘Beton Fabrik’ van het 5de leger.

Het kamp had vooral een taak om de legers aan het front te ondersteunen met materialen (waaronder beton) en een goed communicatienetwerk en diende eveneens voor de ontvangst van de nieuwe troepen. Ook fungeerde het kamp als rustplaats voor de troepen aan het front.

Het hoofddoel van het kamp was echter de ‘BeFa’ die verschillende experimenten en testen uitvoerden om de kwaliteit van het beton te verbeteren. Er werd geëxperimenteerd met nieuwe bouwmethoden en bouwstijlen, alles in beton. Zo werden nieuwe bunkers ontwikkeld en gevarieerde onderkomens voor de manschappen. Het kamp specialiseerde zich in de snelle aanvoer van beton voor de troepen.

Kamp Marguerre is een volledig uit beton opgetrokken kamp met schilderingen die het behang vervangen, met inlegwerk van kiezelstenen en andere kunstzinnige uitingen. Niet alles is meer zichtbaar omdat het kamp in de 2e wereldoorlog werd gebruikt door de Franse ondergrondse, al het hout werd opgestookt en bijzondere ornamenten werden vernietigd.

Uit het fictieve dagboek van Hans Rosen, Duits soldaat (opgetekend door de studenten van het ‘Collège Louis-Michel’ in Etain):

… Maart 1915 … Sinds bijna een maand ben ik nu in het kamp, dat diep in het bos verscholen ligt. De geur van de bomen herinnert mij aan mijn geliefde Schwarzwald. En hoewel de stemming hier rustig is kan ik de verminkte lichamen niet vergeten die ik elke dag in de verzorgingskampen zag aankomen. …

Juni 1915 … Sinds mijn aankomst in het Marguerre-kamp wordt er voortdurend gebouwd. Er wordt gekapt, gezaagd, gestort, gegraven, gemetseld. De bomen worden op manshoogte omgezaagd, om rugpijnen te voorkomen. Ons leger heeft een echt op zichzelf staand dorp gebouwd: we hebben water, straten van betonplaten waardoor we ons gemakkelijk kunnen verplaatsen, spoorbanen die de aanvoer van munitie, materiaal en troepen vergemakkelijken. Onder de leiding van Hauptman Marguerre werken we gestadig door en we proberen de kwaliteit van het beton te verbeteren. We testen verschillende soorten beton uit en hebben een ‘betonfabriek’ gemaakt waar de productie van beton sneller gaat en waar we ook de nieuwe ideeën kunnen testen. Het beton wordt in zakken of houten tonnen vervoerd, de samenstelling is zo gemaakt dat alleen water bijgevoegd hoeft te worden om te kunnen gaan bouwen. Vandaag hebben we een eerste experimentele commandopost in beton gebouwd, een hele belevenis. Op een heuvel hebben we beton gestort en zodra deze uitgehard is gaan we graven en verwijderen we de aarde. Op deze manier ontstaat er een onderaardse betonbunker! …

Oktober 1915 … Een enorme explosie heeft ons vanmorgen opgeschrikt. Günther vertelde me dat het een scheepskanon is, dat hier in de buurt in het bos bij Duzey staat op gesteld. Ze noemen hem ‘der Lange Max’, en we kunnen daarmee granaten van 750 kg tot op 27 km afschieten … Ik zou niet graag daar zijn waar deze granaten op worden afgevuurd. Ze zullen grote schade aanrichten…

Het kamp ligt in de bossen van Loison, ten zuidoosten van Billy-sous-Mangiennes.

Er is een duidelijke bewegwijzering en het kamp is vrij toegankelijk. Combineer het bezoek met een bezoek aan de batterij van Duzey, in het bos van Pilon, zie De batterij van Duzey